Budva sa Svetom Stefanom i Petrovcem čini središnji dio crnogorske obale koji se takođe naziva „rivijerom pješčanih plaža“. Kako je rekao poznati geograf Jovan Cvijić, ovo je „jedna od najljepših obala, sa intimnim i skrivenikm plićacima, sa čistim pijeskom i šljunkom, s obilnom vegetacijom - sunčana regija ". Na osnovu njenih klimatskih uslova, Budva pripada kategoriji ljetovališta sa najpovoljnijom klimom, i sa prosječnom godišnjom temperaturom koja odgovara temperaturama na francuskoj i italijanskoj rivijeri. Ovo područje je jedno od najsunčanijih na Jadranu. Njenih šesnaest plaža - Jaz, Mogren, Slovenska plaža, Bečići, Kamenovo, dvije plaže u Miločeru, dvije na Svetom Stefanu, plaža u Petrovcu, Buljarici i Lučicama, može ugostiti oko 40.000 kupača. Vegetacija je tipično mediteranska. Gusti maslinjaci rastu po cijeloj dužini obale.

Budva je stara dvije i po hiljade godina i jedno je od najstarijih naselja na Jadranu. Legenda kaže da je osnovao Kadmo, sin feničkog kralja, kasnije kralja Ilira. Iz pisanih izvora, mi saznajemo da se zvala i Butua, Civitas Antique. Ovo je bilo grčko-ilirsko naselje od 4. do 2. vijeka prije naše ere kada je pala pod rimsku vlast.

Ostaci materijalne kulture iz grčkog, ilirskog i rimskog perioda otkriveni su 1936. godine u bogatoj nekropoli tokom izgradnje hotela „Avala“. Kada je došlo do podjele Rimskog Carstva, na istočni i zapadni dio, koji se desio 395. godine, granica je prešla sredinom Budve. Nakon pada Rimskog carstva, ove krajeve preuzelo je Vizantijsko Carstvo. Slovenska i avarska plemena naselila su se ovdje već u drugoj polovini 6. vijeka. Jedno vrijeme, budvanski zaliv se zvao Avarorum Sinus (po Avari). Arapi su svojom flotom su napali Budvu 841. godine, uzrokujući veliko uništenje. Krstaši su, predvođeni grofom Rejmondom, iz Tuluzea, prošli i utaborili se ovdje (1096-1097).

Nemanja je preuzeo Budvu od vizantijskog carstva negdje između 1184. i 1186. godine. Kao dio srpske srednjovekovne države, Budva počinje da cvjeta. U njemu su živjeli Sava Nemanjić i car Dušan. Statut grada Budve je nastao za vrijeme vladavine cara Dušana, a on ga je sam razradio. Pored Kotora, Budva je jedini drugi grad na crnogorskom primorju čiji je statut sačuvan. U to vreme grad je uživao značajnu autonomiju, što su srpski vladari potvrdili u svojim poveljama. U vrijeme vladavine Balšića, Budva je postala njihova glavna luka. Budva je bila pod okupacijom Venecije od 1442. do 1797. godine, u intervalima. Kao najudaljeniji grad koji je Venecija zauzela na našoj obali, Budva je stekla sve veći odbrambeni značaj u borbi protiv Turaka. Ulcinjski gusari su osvojili ovaj grad 1571. i zapalili su ga.

Budva je takođe doživjela razaranje tokom velikog zemljotresa koji se dogodio 1667. godine.

Stjepan Zanović, avanturista i pisac, rođen je u Budvi 1751. Objavio je desetak knjiga pjesama, memoara i pisama na više evropskih jezika. On se predstavljao kao gospodar Crne Gore i Albanije, dopisivao se s Voltaireom, živio na nekoliko evropskih dvorova, bio je iskusani prevarant, a na kraju je u zatvoru izvršio samoubistvo 1786. godine.

Nakon pada Mletačke Republike, ako ne uzmemo u obzir kratku vladavinu crnogorskog vladike Petra I i francuza, Budva je bila pod austrijskom okupacijom do 1918. godine. To je bilo razdoblje nacionalnog ugnjetavanja i borbe za oslobođenje i ujedinjenje . Najistaknutija osoba iz tog razdoblja je Stjepan (Stefan) Mitrov Ljubiša (rođen u Budvi 1824., umro u Beču 1878.), koji je učestvovao u parlamentarnom životu tokom 17 godina, borio se protiv italijanskog uticaja, podržavao jednakost i slobodu i koji je kao pisac postigao visok umjetnički nivo u pisanju tema iz nacionalnog života.

Kao grad koji je sačuvao tipično srednjovjekovni izgled, Budva predstavlja jedinstvenu arhitektonsku i urbanističku cjelinu. Stari grad Budva sagrađen je na poluostrvu koji je u početku bio ostrvo, ali je kasnije pomoću spruda postao povezan sa obalom. Okružen je debelim gradskim zidinama koji su u takvom obliku napravljeni tokom 15. veka. Na tim zidinama rađene su su različite izmjene i popravke, naročito poslije zemljotresa iz 1667. godine.

Crkva Svetog Ivana sagrađena je još u 7. vijeku, ali je više puta obnovljena. Tu se čuva nekoliko vrlo starih ikona napravljenih u vizantijskom stilu. Najvrednija ikona je „Hrist i Madona“, napravljena na drvetu. Crkva Svete Marije sagrađena je 840. godine, što potvrđuje izvorni tekst na latinskom jeziku koji je sačuvan. Pored nje se nalazi i mala crkvaSvetog Save iz 15. vijeka, u kojoj su dolazili i pravoslavni i katolički vjernici.

Crkva Svete Trojice sagrađena je 1804. godine. Ima zvonik u obliku preslice, sa tri zvona i kupolom. Ikonostas i slike na zboru uradio je poznati grčki slikar, Nikola Aspioti. Ispred crkve se nalazi grob Stefana Mitrova Ljubiše, dok se statua pisca nalazi u gradskom parku. Ostrvo Sv. Nikola se nalazi istočno od Budve, na kojem se nalazi istoimena crkva. Članovi porodice Rafailović već stotinu godina pale i gase lampione na ostrvskom svjetioniku.

Manastir Podostrog, sa dve crkve, nalazi se u neposrednoj blizini Budve. Manja crkva je obnovljena 1630. godine i ukrašena freskama iz istog perioda. Drugu, veću crkvu, sagradili su crnogorski vladika Sava i Vasilije. Vladika Danilo, osnivač dinastije Petrović, umro je u Podostrogu 1735. i tamo je sahranjen, ali je kasnije odveden na Cetinje i sahranjen na Orlovom kršu. Njegoš je takođe često dolazio ovamo. On je taj koji je sagradio široku terasu, sa lijepo oblikovanim bunarom sa kojeg se pruža divan pogled. Manastir je pretrpio uništavanje, posebno u Bokeljškom ustanku 1869. godine, kada ga je zapalila austrijska vojska. Trenutno su na njemu završeni djelimični restauratorski radovi.

Na brdu Đurđevac sačuvani su ostaci srednjovekovne tvrđave koja je pripadala porodici Crnojević. Na putu prema Cetinju, na nadmorskoj visini od 800 metara, nalazi se tvrđava Kosmač, snažno austrijsko utvrđenje, izgrađeno za odbranu Budve.

Prema projektu „Južni Jadran“, zbog svojih peščanih plaža i slikovitih krajeva, prioritetni značaj se daje Budvanskoj rivijeri u perspektivnom razvoju turizma u Crnoj Gori. Posebnu prednost u razvoju turizma na ovom području predstavlja mogućnost kombinovanja planinskog i obalnog tipa turizma, jer je Cetinje smješteno blizu mora.